Hoofdstuk V: Handen en hun Han-waarden

 

Bij het tellen van het aantal punten dat een hand waard is, bepaalt het aantal Han (ook wel Verdubbelingen of Yaku) de factor waarmee de waarde van de minipunten van een winnend spel kan worden verdubbeld. De Han-waarden leren is eenvoudiger dan het vaststellen van het aantal punten van een winnend spel. Dat laatste wordt bepaald door het aantal Pon en Kan in een hand, de moeilijkheidsgraad van het wachtend spel en nog een paar factoren. Bovendien zijn de Han veel belangrijker voor het bepalen van de waarde van een hand.

Dankzij dit gegeven kunnen beginners al snel serieus meespelen als ze de Han-waarden kennen; het berekenen van het aantal punten kunnen ze dan rustig overlaten aan de andere spelers aan de tafel. (Het is niet ongebruikelijk als aan een mahjongtafel drie spelers voor het tellen van de punten geheel leunen op de vierde speler die het best thuis is in het tellen.)


Er zijn nogal wat handen te onthouden in Riichimahjong. Maar als je aan de patronen gewend raakt, zul je er al snel intuïtief mee leren omgaan. Vuistregel: de spelers worden beloond  voor de samenhang (zie bijvoorbeeld Schoon en Zuiver Spel, Hoek- en Troefstenen, Eenvoudige Stenen, Drie gelijke Pon, etc.).

 

Voor beginners: Als het aantal verschillende handen je een beetje te veel is, leer dan de eerste 6-Han-handen uit je hoofd. Dat zijn verreweg de meest voorkomende handen, en gecombineerd met Dora's is dat genoeg om het te kunnen opnemen tegen ervaren tegenstanders. Je zou zelfs kunnen oefenen door allen spelen met deze 6 handen toe te staan.

Combineren van Handen

Han krijg je als je hand voldoet aan de voorwaarden voor een bepaald winnend spel. Dat betekent dat je vaak verschillende handen kunt combineren. Bijvoorbeeld: een Eenvoudige Winst is een spel waarin Hoek- en Troefstenen (Honneurs) ontbreken (waarde: 1 Han), en voor Drie Verborgen Pon krijg je 2 Han. Deze handen kunnen worden gecombineerd, zoals hieronder:


...zodat je een winnend spel hebt met een Han-waarde van 3: Eenvoudige Winst (1 Han) + 3 Verborgen Pon (2 Han) = 3 Han. Elk aantal combinaties is mogelijk doordat deze handen elkaar niet uitsluiten.

Gesloten/Open Handen en Han-waarden

In het algemeen worden spelers beter beloond als ze uitgaan met een Gesloten Hand (geen enkele gestolen steen) dan als ze uitgaan met een Open Hand (met een of meer opgeëiste series). De waarde van winnende combinaties wordt verlaagd door het opeisen van stenen op een van de volgende manieren.

1. In de meeste gevallen vermindert het opeisen van een steen de Han-waarde met 1. Voorbeeld: Drie Gelijke Pon daalt van 2 Han naar 1 Han. Een hand zonder verdere waarde gaat van 1 naar 0 en is dus niet langer een winnend spel.

2. Door te stelen kan de Han-waarde van een hand verloren gaan. Voorbeeld: Twee Identieke Chi.

3. Of: Stelen tast de waarde van een hand niet aan. Voorbeelden: Eenvoudige Winst (NB: bij de EMA-regels verliest deze hand daardoor wel zijn Han-Waarde!), Alleen Pon, en de meeste Limietspelen.


Bij elk van de handen op de nu volgende lijst staat het gevolg van het stelen van stenen apart vermeld.